Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2013

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ – ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΗΣ ΚΡΗΜΑΙΑΣ

Πλησιάζει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, καιρός προσευχής και μετανοίας, η πιο σημαντική περίοδος όλου του χρόνου, διότι τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό για την ψυχή του χριστιανού από την μετάνοια και την προσευχή.

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός άρχισε το κήρυγμά του λέγοντας: «Μετανοείτε!» Υπάρχουν πολλά σπουδαία πράγματα που κάνουν οι άνθρωποι, μα τίποτα δεν είναι τόσο σπουδαίο και τόσο σημαντικό, όσο η μετάνοια και η προσευχή, διότι στην προσευχή το πνεύμα του ανθρώπου κοινωνεί με το Άγιο Πνεύμα». Εκείνος που η προσευχή του αποκτά βάθος, γι’ αυτό και είναι αποτελεσματική, γνωρίζει από την πείρα του πώς γίνεται αυτή η κοινωνία. Γνωρίζει ότι μέσα από την προσευχή, ο Θεός κατευθύνει άμεσα τον άνθρωπο και δίνει σωστή κατεύθυνση σ’ όλη τη ζωή του.

Δεν υπάρχει πράγμα πιο σημαντικό από την προσευχή. Μα αν η προσευχή είναι το πιο σημαντικό έργο, τότε είναι και το πιο δύσκολο, διότι όσο πιο σημαντικό είναι το έργο, τόσο και πιο δύσκολο. Με τις δικές μας μόνο δυνάμεις δεν μπορούμε να καταλάβουμε όλο το βάθος της προσευχής και δεν μπορούμε να αποκτήσουμε προσευχή ευάρεστη στον Θεό. Εδώ μας χρειάζεται η παντοδύναμη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος, όπως το λέει ο θείος Παύλος στην επιστολή του προς τους Ρωμαίους: «Το Πνεύμα συναντιλαμβάνεται ταις ασθενείαις ημών. Το γαρ τί προσευξώμεθα, καθό δει, ουκ οίδαμεν, αλλ’ αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρ ημών, στεναγμοίς άλαλήτοις» (Ρωμ. 8, 26). Όμως εμείς που στεκόμαστε στο πιο χαμηλό σκαλοπάτι της πνευματικής τελειότητος, δεν μπορούμε ούτε να ονειρευθούμε την προσευχή που είχαν οι άγιοι.

Πρώτα πρέπει να μάθουμε τα πιο βασικά πράγμα¬τα για το πώς πρέπει να είναι η προσευχή μας. Στην παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, την οποία ακούσατε σήμερα, σ’ αυτή την σύντομη αλλά πολύ σημαντική και διδακτική παραβολή, στην οποίαν ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός μας φανερώνει, ποια προσευχή είναι σωστή και ποια δεν είναι. Δεν πρέπει να προσευχόμαστε σαν τον Φαρισαίο. Διότι πώς ήταν η προσευχή του; Ήταν μία αυτοεξύμνηση ενώπιον του Θεού, μία προβολή των δικών του ηθικών κατορθωμάτων. Στην προσευχή του ευχαριστούσε τον Θεό γιατί δεν είναι σαν τους άλλους ανθρώπους. Τον ευχαριστούσε για τα προτερήματα που έβλεπε να έχει. Ενώ ο αμαρτωλός τελώνης, περιφρονημένος απ’ όλους, ταπεινά στεκόταν μακριά και με βλέμμα χαμηλωμένο επαναλάμβανε∙ «ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ» (Λκ. 18, 13).

Μ’ αυτή την προσευχή του, πραγματοποίησε την πρώτη εντολή των μακαρισμών: «Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι» (Μτ. 5, 3). Εδειξε πως συνειδητοποιεί την πνευματική του πτώχεια, την αναξιότητα και την αμαρτωλότητά του ενώπιον του Θεού και ότι μέσα του έχει ανάγκη να μετανοήσει. Ο Θεός τον σπλαχνίστηκε, επειδή γι’ Αυτόν το πιο σημαντικό είναι να συνειδητοποιεί ο άνθρωπος την αμαρτωλότητα και την αναξιότητά του. «Ο Θεός υπερηφάνοις αντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν» (Α’ Πετ. 5, 5). Ο Θεός έδωσε την χάρη του σ’ αυτό τον αμαρτωλό και δυστυχισμένο τελώνη, γιατί ταπεινώθηκε ενώπιόν του και πήρε την χάρη από τον υπερήφανο Φαρισαίο. Ο Θεός αντιτάσσεται στους υπερήφανους, γιατί η υπερηφάνεια είναι το βασικό γνώρισμα του διαβόλου. Ο Σατανάς είναι διαποτισμένος με υπερηφάνεια και όλοι οι υπερήφανοι είναι όμοιοι μ’ αυτόν.

Ο προφήτης Ησαΐας λέει: «Τάδε λέγει Κύριος: ο ύψιστος, ο εν υψηλοίς κατοικών τον αιώνα, άγιος εν αγίοις όνομα αυτώ, κύριος ύψιστος εν αγίοις αναπαυόμενος, και ολιγοψύχοις διδούς μακροθυμίαν και διδούς ζωήν τοις συντετριμμένοις τη καρδία» (Ησ. 57, 15). Την καρδιά του τελώνου ζωογονούσε η θεία χάρη, γιατί η προσευχή του ήταν ταπεινή και γεμάτη μετάνοια, και γι’ αυτό, βγήκε από το ναό πιο δικαιωμένος από τον Θεό, παρά ο Φαρισαίος.

Η παραβολή δεν λέει ότι ο Φαρισαίος κατηγορήθηκε από τον Θεό, αλλά ότι βγήκε από το ναό, λιγότερο δικαιωμένος από τον τελώνη. Ο Δίκαιος Θεός μας αποδίδει για κάθε καλή πράξη, δεν αφήνει τίποτα χωρίς ανταπόδοση. Ακόμα και εκείνες τις δίκαιες πράξεις, για τις οποίες καυχόταν ο Φαρισαίος και τις πρόβαλε ενώπιον του Θεού στην προσευχή του, τις δέχεται ο Θεός και ανταμείβει γι’ αυτές.

Προσέξτε όμως, ότι ο Φαρισαίος, ο όποιος ήταν διδάσκαλος του λαού και ηγέτης του, φάνηκε στα μάτια του Θεού πολύ κατώτερος από τον περιφρονημένο τε¬λώνη, ο οποίος βγήκε από το ναό αθωωμένος για την ταπείνωση του και συγχωρημένος.

Ο τελώνης παράβαινε τις εντολές του νόμου που δόθηκε στον λαό του Ισραήλ μέσω του Μωυσή, όμως τήρησε την μεγαλύτερη εντολή του Χρίστου, απόκτησε την θεία ταπείνωση. Ο Φαρισαίος όμως παράβαινε κάτι, για το όποιο μιλάει ο απόστολος Παύλος στον δικό του ύμνο της αγάπης. Λέει: «Η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται» (Α’ Κορ. 13, 4). Ο Φαρισαίος περηφανευόταν για τις αρετές του και θεωρούσε τον ε¬αυτό του ανώτερο από τον αμαρτωλό τελώνη, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είχε αγάπη, και συνεπώς, αυτός που δεν έχει αγάπη, βρίσκεται μακριά από τον Θεό. η προσευχή του Φαρισαίου φανέρωσε πως θεωρεί τον εαυτό του δίκαιο και καθαρό ενώπιον του Θεού, πράγμα πολύ άσχημο!

Οι μεγαλύτεροι άγιοι ποτέ δεν θεωρούσαν τον εαυτό τους άξιο και δίκαιο. Είχαν βαθιά συναίσθηση της αμαρτωλότητας και της μηδαμινότητάς τους μπροστά στην μεγαλωσύνη του Θεού. Τέτοιος ήταν ο όσιος Σεραφείμ, ο οποίος δεν αποκαλούσε τον εαυτό του αλλιώς, παρά μόνο «ο ταπεινός Σεραφείμ».

Πείτε μου ποιος μπορεί να θεωρηθεί πιο μεγάλος από τον μεγαλύτερο ιεράρχη και διδάσκαλο όλης της οικουμένης, τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο; Ποιος άλλος ήταν τόσο ευάρεστος στον Θεό και τόσο δίκαιος ενώπιον Αυτού; και όμως μέσα σε μία από τις πολλές προσευχές που έχει γράψει, απευθύνει στον Θεό τα εξής λόγια: «Κύριε, ο Θεός του ουρανού και της γης, μνήσθητί μου του αμαρτωλού, του αισχρού, του πονηρού και βέβηλου κατά το μέγα έλεός σου, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου». Αισχρό, πονηρό και βέβηλο καλεί τον εαυτό του, αλλά ο Θεός τον έχει δοξάσει και είναι ένας από τους πρώτους μεταξύ των αγίων!

Όλοι οι έμπειροι στην εξομολόγηση ιερείς και αρχιερείς γνωρίζουν ότι μεταξύ σας υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν τρόπο σκέψεως σαν του Φαρισαίου και θεωρούν τον εαυτό τους δίκαιο. Πολλοί ιερείς λένε ότι κάποιον άνθρωπο, που όλη την ζωή του πήγαινε τακτικά στην εκκλησία και τηρούσε όλες τις νηστείες, με τίποτα δυστυχώς δεν μπορούν έναν τέτοιο «δίκαιο» να παρακινήσουν να μετανοήσει στην τελευταία του εξομολόγηση και να ομολογήσει κάποιο σφάλμα του. Ότι και να τον ρωτάνε, ακούνε την ίδια απάντηση: «Δεν έχω κάνει αμαρτίες».
Αυτό δεν φανερώνει την στάση του Φαρισαίου; Αυτό δεν είναι τελείως αντίθετο με την ιδέα που είχαν για τον εαυτό τους οι άγιοι; Οι δυστυχισμένοι αυτοί «δίκαιοι» άνθρωποι, ποτέ στη ζωή τους δεν είχαν σκεφτεί τα λόγια που υπάρχουν στο βιβλίο του Ιώβ: «Ει κατά παίδων αυτόν ου πιστεύει, κατά δε αγγέλων αυτού σκολιόν τι επενούσεν» (Ιώβ 4, 18). Αν ακόμα και στους αγγέλους του ο Θεός βλέπει ελαττώματα, τότε για μας τι να πούμε; Είναι λογικό να έχουμε την προσευχή του Φαρισαίου; Μόνο μία προσευχή ταιριάζει στην κατάσταση που βρισκόμαστε. Η ταπεινή προσευχή του αμαρτωλού τελώνου: «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ».

Να, τι λέει ο προφήτης Ησαΐας για τους υπερήφανους ανθρώπους: «Οι γαρ οφθαλμοί κυρίου υψηλοί, ο δε άνθρωπος ταπεινός∙ και ταπεινωθήσεται το ύψος των ανθρώπων, και υψωθήσεται κύριος μόνος εν τη ημέρα εκείνη. Ημέρα γαρ κυρίου σαβαώθ επί πάντα υβριστήν και υπερήφανον και επί πάντα υψηλόν και μετέωρον. και ταπεινωθήσονται, και επί πάσαν κέδρον του Λιβάνου των υψηλών και μετεώρων και επί παν δένδρον βαλάνου Βασάν… και ταπεινωθήσεται πας άνθρωπος, και πεσείται ύψος ανθρώπων, και υψωθήσεται κύριος μόνος εν τη ημέρα εκείνη» (Ησ. 2, Π13,17).

Μπροστά στην μεγαλειότητα της δόξας του Θεού πρέπει να σκύψουμε ταπεινά το κεφάλι μας. Δεν πρέπει να είμαστε εμείς εκείνοι οι αλαζόνες και υπερήφανοι, στους οποίους θα ξεσπάσει η οργή του Θεού. Αυτό το πράγμα μας διδάσκει η παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου. Να την θυμόμαστε, λοιπόν, πάντα και ιδιαίτερα, όταν αρχίσουμε τον αγώνα της μετανοίας, την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Να προσευχόμαστε σαν τον τελώνη, και τότε θα μας ελεήσει ο Κύριος, θα μας αθωώσει και θα μας στείλει πλούσια την χάρη του.

«Αδιαλείπτως προσεύχεσθε, εν παντί ευχαριστείτε. Τούτο γαρ θέλημα Θεού εν Χριστώ Ιησού εις υμάς» (Α’ Θεσσ. 5, 17-18). Αμήν.

Πηγή: ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΙΜΑΙΑΣ ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΕΣ ΤΟΜΟΣ Γ’ Σελ. 303- 308. ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»

Η/Υ επιμέλεια: Μοναχής Θεοδοσίας, Κωνσταντίνας Κυριακούλη, Ιωάννου Τρίτου.

Σάββατο 23 Φεβρουαρίου 2013

ΣΑΝ ΤΕΛΩΝΗΣ Η ΣΑΝ ΦΑΡΙΣΑΙΟΣ;

Ποια ιδέα έχουμε για τον εαυτό μας; Και πώς την έχουμε σχηματίσει; Τον συγκρίνουμε με γνωστούς μας, φίλους μας, συμφοιτητές μας, …και νομίζουμε ότι υπερέχουμε από όλους αυτούς και τους ξεπερνάμε σε γνώση, σε ικανότητες, σε αρετή;…

Είναι άραγε σωστό να σκεφτόμαστε έτσι επιπόλαια και να καταλήγουμε σε αυθορμητισμό;

Σε κάποιους που είχαν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους, που πίστευαν ότι αυτοί μόνο είναι καλοί και ενάρετοι και περιφρονούσαν όλους τους άλλους, είπε ο Κύριος την παραβολή του «Τελώνου και του Φαρισαίου». Θα πρέπει να σου είναι γνωστή.

Οι δυο αυτοί άνθρωποι που προσδιορίστηκαν από το έργο τους και όχι από το όνομα τους, ανέβηκαν στο «ἱερό» (δηλαδή στο ναό του Σολομώντος) να προσευχηθούν.

Οι τελώνες χαρακτηρίζονταν γενικά άνθρωποι άδικοι, ενώ οι Φαρισαίοι, ως διδάσκαλοι του Μωσαϊκού Νόμου, είχαν πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους και εκτίμηση από τους ανθρώπους.

Ο Φαρισαίος προχώρησε μπροστά, προς το θυσιαστήριο. Στάθηκε όρθιος, για να φαίνεται καλά, κι άρχισε να προσεύχεται υπερβολικά ευχαριστημένος:

— Σ’ ευχαριστώ Θεέ μου, γιατί δεν είμαι εγώ σαν τους άλλους ανθρώπους, που είναι γεμάτοι κακία: κλέφτες, άδικοι, ανήθικοι…., ούτε σαν αυτόν τον τελώνη· και γύρισε με περιφρόνηση να τον δείξει. Όλοι είναι ένοχοι, άξιοι να καταδικαστούν. Εγώ ξεχωρίζω από όλους, είμαι γεμάτος από αρετές. Νηστεύω… κάνω προσφορές στο ναό παραπάνω από εκείνο που ορίζει ο Νόμος…

Και ο Τελώνης;

Ω! Αυτός δεν αισθανόταν τον εαυτό του άξιο να προχωρήσει. Έμεινε μακριά από το θυσιαστήριο. Με το κεφάλι σκυμμένο. Δεν τολμούσε ούτε τα χέρια του, αλλά ούτε και το βλέμμα του να υψώσει προς τον ουρανό. Μόνο χτυπούσε το στήθος του, γιατί αισθανόταν πόσο αμαρτωλή ήταν η καρδιά του απέναντι στο Θεό.

Μόνο τα χείλη του ψιθύριζαν συνέχεια τούτα τα λόγια: «Ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ».

Ω Κύριε και Θεέ, σπλαχνίσου με και συγχώρησέ με τον αμαρτωλό!

Τούτο τον ταπεινωμένο τελώνη, που πίστευε πως ήταν άξιος να τιμωρηθεί, ο Θεός τον συγχώρησε. Το βεβαίωσε ο Κύριος:

Ο περιφρονημένος Τελώνης γύρισε στο σπίτι του αθωωμένος και δίκαιος ενώπιον του Θεού! Και όχι ο Φαρισαίος.

Γιατί καθένας που υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί. Ενώ εκείνος που ταπεινώνει τον εαυτό του, θα υψωθεί και θα τιμηθεί από το Θεό.

«Πᾶς ὁ υψῶν ἐαυτόν ταπεινωθήσεται…»

Μεγάλη ιδέα είχε στηθεί μέσα στο Φαρισαίο από τη σύγκριση του εαυτού του με τους «λοιπούς», με όλους τους άλλους ανθρώπους.

«Οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων…»

Έτσι «χονδρικά» που βλέπει όλους τους άλλους — «μαζικά» λένε σήμερα — θέλει να πιστεύει πως όλοι, χωρίς εξαίρεση, έχουν όλες τις κακίες του κόσμου. Ενώ αυτός δεν έχει καμία!

Τον δυστυχισμένο! Και τα λέει αυτά την ιερή ώρα της προσευχής! Αυτολιβανίζεται και καυχιέται για τις πολλές και φανταστικές… αρετές του, ενώ προβάλλει τρανό δείγμα της κακίας του την περιφρόνηση που αισθάνεται η ψυχή του προς τον «πλησίον» του Τελώνη, την ώρα που εκείνος ομολογεί την ενοχή του και ζητάει συγχώρεση από το Θεό.


Ο αυτοθαυμασμός που αισθανόταν ο Φαρισαίος, συγκρίνοντας τον εαυτό του με κάποιους που φανερά παρέβαιναν μερικές εντολές του Θεού, τον καταδίκασε… Ήξερε βαθύτερα το Νόμο του Θεού και μπορούσε να κρίνει σωστά. Έπρεπε να δείξει ευσπλαχνία προς τον Τελώνη, αφού κι αυτός αμαρτωλός ήταν. Αλλά είχε την ψεύτικη ιδέα πως ξεχώριζε απ’ όλους.

Ταλάνισε ο Κύριος με τα «ουαί» Του και σε άλλη περίσταση τους Φαρισαίους. Γιατί;

Αλίμονο στην κοινωνία, όταν τα μέλη της, ευχαριστημένα για το οποιοδήποτε σημείο βρίσκεται η πνευματική και η ψυχική τους ανάπτυξη, σταματήσουν τον αγώνα για πρόοδο. Σταματήσουν την προσπάθεια να ανεβαίνουν σε πιο ψηλό και πνευματικό επίπεδο. Τα ιδανικά θα νεκρωθούν και οι άνθρωποι θα έρπουν, θα σέρνονται χαμηλά, πολύ χαμηλά!

Ας φανταστούμε στ’ αλήθεια, σε ποιο κατάντημα θα φτάσει η κοινωνία, αν όλοι οι νέοι συγκρίνουν σήμερα τον εαυτό τους με τα αντικοινωνικά άτομα (με τους αναρχικούς, τους διαρρήκτες, τους ναρκομανείς, τους χούλιγκαν, τους καταστροφείς της ξένης περιουσίας…) και μένουν ευχαριστημένοι, γιατί δεν είναι τέτοιοι! Αδιάφορο, αν λερώνουν την ψυχή τους με χίλια δυο άλλα…

Αλλά κι αν κάνουμε κάτι καλό και το διαφημίζουμε, πάλι δεν έχει αξία. Δεν ευαρεστείτε ο Θεός, όταν το κίνητρο είναι η δημοσιοποίηση των έργων μας.

Ο Χριστός θέλει να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τον άγιο νόμο Του, τη θεία Διδασκαλία Του. Να αισθανόμαστε τι δεν κάναμε σωστό, τί λάθος. Τι πρέπει να κάνουμε και δεν το κάναμε. Κι όμοια με τον Τελώνη, με ταπεινωμένο το κεφάλι, να ζητάμε το έλεος του Θεού. Τότε θα αγωνιζόμαστε να γινόμαστε συνεχώς καλύτεροι. Ν’ ανεβαίνουμε όλο και πιο ψηλά στα ύψη της αρετής.

Έφηβος είσαι; Νέος είσαι; Σ’ οποιαδήποτε ηλικία είσαι, κατέβασε πιο κάτω την ιδέα που έχεις για τον εαυτό σου, την καύχησή σου…

Κι ικανότητες αν έχεις, και χαρίσματα πολλά — κι ασφαλώς θα έχεις — δούλεψέ τα ταπεινά. Αύξησέ τα. Πολλαπλασίασέ τα όχι για να υπερηφανεύεσαι και να τα διατυμπανίζεις, αλλά για να ‘σαι χρήσιμος κι ωφέλιμος στους ανθρώπους γύρω σου.

Ταπεινά παραδέξου τα σφάλματά σου…

Με ταπείνωση και λύπη ζήτα καθημερινά συγχώρεση από το Θεό στην προσευχή σου.

Και να ‘σαι βέβαιος πως θα γίνεσαι όλο και πιο καλός και πιο ευχαριστημένος.

Το βεβαίωσε το αληθινό στόμα του Κυρίου. Στους ταπεινούς δίνει πλούσια τη χάρη Του. Και τους υψώνει και τους τιμά:

«Ὁ ταπεινῶν ἐαυτόν ὑψωθήσεται»!

Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2013

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ΤΟΥ ΕΣΣΕΞ, ΠΑΡΑΛΛΗΛΙΣΜΟΙ ΜΕΤΑΞΥ ΓΑΜΟΥ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΥ


Δεν μπορώ να πω ότι χρειάστηκε να περάσω από την εμπειρία της «αποταγής», όταν αποφάσισα να ακολουθήσω τον μοναχισμό. Όταν άφηνα τον «κόσμο», δεν δοκίμασα εσωτερική πάλη με τον εαυτό μου, δηλαδή δυσκολία να αρνηθώ κάτι που με τραβούσε στην κοσμική ζωή. Τίποτε δεν απέρριπτα ούτε υποτιμούσα. Πήγα στο μοναστήρι, γιατί μου ήταν πνευματικά απαραίτητο να βρω μια τέτοια μορφή ζωής, στην οποία θα μπορούσα να δοθώ στον Θεό ολοκληρωτικά, δηλαδή με όλες τις σκέψεις, όλη την καρδιά, όλες τις φυσικές και ψυχικές δυνάμεις του είναι μου. Ωστόσο, αυτό δεν απέκλεισε κάποια περίοδο οδυνηρής πάλης ανάμεσα στην προσευχή και την εμπαθή αγάπη μου προς τη ζωγραφική. Η τέχνη ήταν για μένα η οδός προς τη γνώση του είναι. Έτσι αντιλαμβανόμουν την τέχνη, έτσι την ζούσα· με διεκδικούσε ολόκληρο, ακόμη και περισσότερο από «ολόκληρο». Χωρίς την πλήρη παράδοση του εαυτού μας στην τέχνη, αυτή δεν γίνεται ποτέ γνήσια, δηλαδή δεν μπορεί να οδηγήσει τον θεράποντά της πέρα από τα όρια του χρόνου και του χώρου. Αυθεντικά καλλιτεχνικό έργο είναι μόνο εκείνο, που φέρει μέσα του στοιχεία του αιωνίου· έξω από αυτό παραμένει μόνο «διακοσμητικό» αντικείμενο των σπιτιών μας. Η σκέψη για το αιώνιο με συνόδευε από τα παιδικά μου χρόνια. Η προσευχή, βαθαίνοντας μέσα μου, με οδηγούσε με μεγαλύτερη δύναμη στην ψηλάφηση της αιωνιότητας. Και αύτη νίκησε. Αργότερα ο μοναχισμός έθεσε το πρόβλημα του «προσώπου». Γνωρίζουμε από την παγκόσμια λογοτεχνία ότι η ένωση δύο προσώπων στον γάμο, όταν αύτη φέρει περισσότερο ή λιγότερο τέλειο χαρακτήρα προσωπικής αγάπης, δίνει στους ανθρώπους την εμπειρία κάποιας «αιωνιότητας», δηλαδή εξωχρονικότητας διανοίξεως πέρα από το στενό πλαίσιο της ατομικής υπάρξεως. Όσοι πέρασαν από την εμπειρία αυτή δοκίμασαν ενθουσιασμό, θαυμασμό. Από αυτό κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο γάμος είναι «μυστήριο» καθεαυτό: υπερνίκηση του εγωισμού, συνένωση των δύο σε «ενότητα». Έτσι, ένας θεολόγος στο Παρίσι έφθασε και ως το σημείο να ισχυρίζεται ότι, έξω από την εμπειρία αυτού του είδους, είναι αδύνατον να συλλάβει κάποιος το δόγμα για την ενότητα της Αγίας Τριάδος. Δεν ισχυρίζομαι καθόλου ότι τα γνωρίζω όλα. Εξαιτίας των συνθηκών της επίγειας υπάρξεώς μας, κανένας δεν μπορεί να τα βιώσει «όλα» στην προσωπική του ζωή. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την αναγκαιότητα επιλογής αποφάσεως, οπωσδήποτε κατηγορηματικής. Σε αυτό μάς βοηθά τόσο η παρατήρηση της ζωής των ανθρώπων που μάς περιβάλλουν και που στη συντριπτική πλειονότητα τους φέρουν μέσα τους τη σφραγίδα του κενού, της απογοητεύσεως, όσο και η διείσδυση στα γεγονότα του είναι μέσω της προσευχής. Είναι αδύνατον να αποσπάσουμε από την ψυχή την ελπίδα σε κάτι καλύτερο γι’ αυτή την ίδια. Με τη φαντασία σχεδιάζουμε θαυμάσιο πίνακα αρμονικού γάμου. Στην περίπτωσή μου όμως νίκησε η προσευχή. Σε αυτή διανοίγεται το «πρόσωπο» ασυγκρίτως βαθύτερα από όσο στη συνένωση δύο αγαπημένων προσώπων. Η προσευχή πρόσωπο με Πρόσωπο του Θεού εισάγει το πνεύμα του ανθρώπου στη γεμάτη από ιδιαίτερη αγάπη και θαυμαστή ειρήνη περιοχή του Ακτίστου Φωτός. Επίσης η προσευχή για όλο τον κόσμο, για όλη την ανθρωπότητα, μας αποκαλύπτει νέες σφαίρες του είναι. Την εμπειρία αυτή δεν την παρέχει ο γάμος. Κάθε γνήσια ανθρώπινη συνάντηση αντανακλά μέσα της την ομορφιά της κοσμικής ζωής. Ο κάθε άνθρωπος περιμένει από μας την πληρότητα της προσοχής μας απέναντί του. Παρ’ όλη όμως τη χαρά που προσελκύει η συνάντηση με ζωντανό πρόσωπο, στην προσευχή για όλο τον κόσμο η ψυχή διαβλέπει το μεγαλείο της πάγκοινης πραγματικότητος και δεν μπορεί πλέον να αφήσει τους ορίζοντες που διανοίχθηκαν μπροστά της. Είναι υπέροχο πράγμα να αγαπάς κάποιο πολύτιμο για σένα πρόσωπο. Αλλά να προσεύχεσαι είναι κάτι περισσότερο. Για να επιτύχουμε την αδιάλειπτη προσευχή, για την οποία μάς δόθηκε εντολή (βλ. Εφεσ. 6,18· Α’ Θεσ. 5,17), είναι απαραίτητο να οργανώσουμε τη ζωή μας με τέτοιον τρόπο, ώστε όλη αυτή να γίνει ενιαία, αδιάλειπτη πράξη παραστάσεως ενώπιον του Μεγάλου Θεού με επίκεντρο την τέλεση της Θείας Λειτουργίας. Η ιστορική πείρα κατέδειξε ότι ο καλύτερος τρόπος για τον άγιο αυτό σκοπό είναι ο μοναχισμός. Η απουσία ευθυνών για την προστασία οποιουδήποτε, είτε πρόκειται για γυναίκα είτε για παιδιά και τα όμοια, δίνει στον μοναχό την ελευθερία να διακινδυνεύσει όλη τη ζωή του στον αγώνα της νηστείας, της αγρυπνίας, της λήθης για τις φυσικές ανάγκες του: διατροφής, ενδυμασίας, ανέσεων κλπ. Ο νους του μοναχού είναι ελεύθερος να παραμείνει απερίσπαστα στη μνήμη του Θεού. Κινείται φυσιολογικά στη σφαίρα της καθαρής προσευχής. Δοκιμάζει την επαφή με τη ζώσα αιωνιότητα. Κατοπτεύει το Άκτι­στο Φως, που εκπορεύεται από το Πρόσωπο του Θεού. Αναπνέει το άρωμα της Αγάπης, που κατέρχεται άνωθεν. Όταν μετά από πραγματικά ευλογημένο γάμο -όχι σύντομο ούτε απλώς σαρκικό, αλλά με βαθειά προσωπική αγάπη-, κάποιος από τους συζύγους πεθαίνει αφήνοντας τον άλλο μόνο, τότε αυτός που μένει αισθάνεται τον εαυτό του χαμένο, διαλυμένο, «μισό». Ο κόσμος γι’ αυτόν αδειάζει. Και μόνο μερικοί με φλογερή προσευχή υπερνίκησαν τη μοναξιά τους, βγήκαν στην ελευθερία για καλύτερη ανάβαση προς τον ουρανό. Συνεπώς, ο γάμος, ακόμη και στην καλύτερή του μορφή, ενέχει τον κίνδυνο της στενώσε­ως της ανθρωπινής προσωπικότητος. Ο μοναχισμός προφυλάσσει από παρόμοια υποβάθμιση. Η ακατάπαυστη στροφή προς τον Ουράνιο Πατέρα, χωρίς την ανάγκη για επικοινωνία στα χαμηλότερα επίπεδα της υπάρξεώς μας, πλαταίνει την καρδιά του μοναχού για την πρόσληψη της κοσμικής ζωής, που δεν μπορεί να του αφαιρεθεί με τον φυσικό θάνατο. Το πρόσωπό του αναπτύσσεται και προσλαμβάνει χαρακτήρα χριστοειδούς παγκοσμιότητας. Στον μοναχό δίνεται άνωθεν να αισθανθεί τους λόγους του Κυρίου, την ανταύγεια του Άναρχου Είναι. Ο ίδιος ο Πατέ­ρας έδωσε τους λόγους στον Υιό Του, και ο Υιός τους μετέδωσε στους ανθρώπους.

 (Αρχιμ. Σωφρονίου Σαχάρωφ, «Το Μυστήριο της χριστιανικής ζωής», σ.395-398. Έκδοση Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου-Έσσεξ)

Πηγή: www.pemptousia.gr

Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2013

Η ΝΗΠΤΙΚΗ ΕΠΙΜΟΝΗ ΤΗΣ ΧΑΝΑΝΑΙΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΟΡΝΑΡΑΚΗ

Κατά τον απόστολο Πέτρο ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, αλλά κάθε άνθρωπος, σ' όποιο έθνος κι αν ανήκει όταν είναι θεοφοβούμενος και εργάζεται δικαιοσύνη, αγωνιζόμενος για τον ενάρετο βίο, είναι δεκτός από τον Θεό. Εντούτοις, όταν η Χαναναία γυνή, η "εξελθούσα" από τα όρια των εθνικών πόλεων Τύρου και Σιδώνος, προκειμένου να συναντήσει τον Κύριο, ο οποίος είχε πλησιάσει στην περιοχή αυτή, θέλησε να μιλήσει μαζί του, Εκείνος δεν έδειξε διάθεση να της απευθύνει λόγο. Απέφυγε τον διάλογο με την γυναίκα αυτή. Σύμφωνα με το σχετικό ευαγγελικό κείμενο, μόλις η Χαναναία γυνή πλησίασε την ακολουθία του Κυρίου, άρχισε να κραυγάζει δυνατά για να την ακούσει και να την προσέξει· ελέησόν με Κύριε, υιέ Δαβίδ· η θυγάτηρ μου κακώς δαιμονίζεται, ο Κύριος όμως ουκ απεκρίθη αὐτή λόγον! Δεν της έδωσε σημασία. Μάλιστα, όταν οι μαθητές του, ενοχλημένοι από τις κραυγές της Χαναναίας, τον παρεκάλεσαν· απόλυσιν αυτήν, ότι κράζει όπισθεν ημών, ο Κύριος "διέψευσε" τον λόγο του Πέτρου, ότι ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης και δεν κάνει διάκριση μεταξύ των εθνών και του Ισραήλ, λέγοντας στους μαθητές του· ουκ απεστάλην ει μη εις τα πρόβατα τα απολωλότα οίκου Ισραήλ. Παρά την απογοητευτική εν τούτοις απάντηση του Κυρίου προς τους μαθητές του, για την δύστυχη γυναίκα, την Χαναναία, εκείνη συνέχισε να επιμένει στο αίτημά της· Κύριε, βοήθει μοι. Τότε ο Κύριος εμίλησε, για να της δηλώσει, με λόγο προσβλητικό, ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο επικοινωνίας του μαζί της. Για ποιο λόγο άραγε; Διότι· οὐκ ἔστι καλόν λαβεῖν τόν ἄρτον των τέκνων καί βαλεῖν τοῖς κυναρίοις. Οποιοσδήποτε κι αν ήταν ο αποδέκτης αυτού του σκληρού και ταπεινωτικού λόγου του Κυρίου, θα προσπαθούσε το γρηγορότερο να εξαφανισθεί από προσώπου Κυρίου, για να κρύψει το δικό του πρόσωπο στα έγκατα της γης. Η Χαναναία όμως δεν έλεγε να σκύψει το κεφάλι. Επέμενε, ήθελε να κάμψει την αντίσταση του Χριστού για διάλογο μαζί της. Έτσι απάντησε αυθόρμητα και άμεσα στον ταπεινωτικό λόγο του· Ναί, Κύριε· καί γάρ τά κυνάρια ἐσθίει ἀπό τῶν ψυχίων τῶν πιπτόντων ἀπό τπης τραπέζης τῶν κυρίων αὐτῶν. Παραδέχθηκε ότι είναι σκυλάκι. Και μάλιστα πεινασμένο. Ναι! Αλλά δεν κάμφθηκε! Δεν τελμάτωσε στον πόνο του ηχηρού ταπεινωτικού λόγου του Κυρίου. Αντίθετα ο λόγος αυτός την ετίναξε επίσης αυθόρμητα υπεράνω της σκληρής εξουθένωσης του Κυρίου, σε μια σωτήρια υπέρβαση της ταπεινωτικής απορρίψεώς του, ώστε να "νικήσει" τον Κύριο στην διαλογική του αντίσταση, πείθοντάς τον, ότι, ναι, και σαν σκυλάκι δικαιούται να είναι, ακόμη και επί του εδάφους της απορρίψεώς της αυτής, ομοτράπεζος των κυρίων της. Και αξιώθηκε να τιμηθεί με την αξιοζήλευτη επιβράβευσή της· ὦ γῦναι, μεγάλη σου ἡ πίστις· γεννηθήτω σοι ὡς θέλεις! Καί ἰάθη ἡ θυγάτηρ αὐτῆς ἀπό τῆς ὥρας ἐκείνης. Σε ποιο σημείο άραγε της στάσεώς της απένταντι στον Κύριο έδειξε η Χαναναία γυναίκα την νηπτική ανταύγεια του νου της; Ασφαλώς στο σημείο που κεραυνοβολήθηκε από την εξουθενωτική απόρριψη του Χριστού. Οὐκ ἔστι καλόν, λαβεῖν τόν ἄρτον τῶν τέκνων καί βαλεῖν τοῖς κυναρίοις. Μια τέτοια ταπείνωση, μπροστά στα μάτια του πλήθους κόσμου, δεν θα την άντεχε άλλος άνθρωπος. Η οξύτητα της προσβολής αυτής· "κυνάριο", είσαι σκύλος, θα μπορούσε να λειτουργήσει στις περισσότερες, παρόμοιες περιπτώσεις, ως ανάφλεξη οργής με δυναμισμό φονικού όπλου! Και τότε η ψυχολογία θα εδικαίωνε ασφαλώς τον εκμανέντα. Αντίθετα όμως, για την εθνική γυναίκα της Τύρου και της Σιδώνος η προσβολή αυτή λειτούργησε φωτιστικά. Ο νους της ήταν "ξύπνιος"! Δεν κοιμότανε, δεν... ροχάλιζε. Είχε την νηπτική ετοιμότητα να ανατρέψει την πρόκληση επιθετικότητος του παθογόνου ερεθισμού της κυριακής προσβολής σε ευλογία Κυρίου. Αποδέχθηκε την προσβολή αυτή με καθαρή καρδία και αξίωσε το δικαίωμα του κυναρίου να σιτίζεται από τα ψιχία της τραπέζης των κυρίων του. Αυτή ήταν η νηπτική λειτουργία του νου ενός ανθρώπου του εθνικού χώρου, χωρίς προϋποθέσεις ευαγγελικής παιδείας. Πραγματικό θαύμα! Νηπτική ανταύγεια μιας ψυχής του χώρου αυτού, επιδεκτικής όμως της υψοποιού ταπεινώσεως, χάριτι θεία. Το θετικό αποτέλεσμα της θεαματικής, εν μέσω πολλού κόσμου, απορρίψεως της Χαναναίας γυναίκας από τον Κύριο δεν πρέπει φυσικά να καταλογισθεί αποκλειστικώς και μόνο στην τελευταία, αλλά κια στην χαριτόβρυτη ευλογία του κυριακού λόγου. Οπωσδήποτε όμως ο Κύριος, με όργανο την ευλογία της απορρίψεώς της, φώτισε τον νου της με μια έκρηξη νηπτικής ελλάμψεως, φωτιστικής και για τους αναγνώστες της οικείας ευαγγελικής περικοπής. Η Χαναναία γυναίκα, σε εκπληκτική εγρήγορση ετοιμότητος να δεχθεί την απόρριψή της στον ευρύτερο κοινωνικό χώρο, έγινε παράδειγμα προς μίμηση σ' ένα κοινό πρόβλημα όλων μας· την προστασία πάση θυσία του κοινωνικού προσωπείου μας! Η ανταύγεια της νήψεως εκπέμπεται πλούσια στη δημόσια αυτή ταπείνωση, όπου η παραδοχή της γυμνότητος του ανθρώπου, από γνήσια αξιολογικά ερείσματα της ζωής αποβαίνει πάθος ανυπόφορο.

Πηγή: www.paterikakeimena.blogspot.gr/2010/12/blog-post_10.html

Η ΧΑΝΑΝΑΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ ΜΟΥΡΤΖΑΝΟΥ

Τρεις ανατροπές στις αντιλήψεις των ανθρώπων για το Θεό διαπιστώνουμε στην θαυματουργική θεραπεία από το Χριστό της κόρης μιας Χαναναίας. Η πρώτη ανατροπή έχει να κάνει με την ίδια την επίσκεψη του Χριστού στην περιοχή της Τύρου και της Σιδώνας. Η Χαναναία ήταν ειδωλολάτρης και κατοικούσε σε έναν τόπο όπου οι κάτοικοι, εκτός από την λατρεία των ειδώλων, επιδίδονταν στην μαγεία. Χωρίς να το γνωρίζουν, είχαν παραδώσει τους εαυτούς τους στο πνεύμα του πονηρού. Ο Χριστός όμως, επισκεπτόμενος την περιοχή, δείχνει ότι ήρθε στον κόσμο για να φέρει το μήνυμα της Βασιλείας των Ουρανών κηρύσσοντας μετάνοια ανάμεσα στους αμαρτωλούς. Η δεύτερη ανατρεπτική στάση έχει να κάνει με την αντίδραση του Χριστού στη στάση της Χαναναίας. Εκείνη είχε αγωνία για την κόρη της, η οποία βασανιζόταν από δαιμόνιο, κάτι που φαίνεται να υπονοεί ότι η μητέρα της δεν ελεύθερη από τις επιδράσεις του διαβόλου και της ειδωλολατρίας και γι’ αυτό την πείραζε ο διάβολος. Μέσα στην αγωνία για το παιδί της στρέφεται προς το Χριστό και ζητά το έλεός Του. Τον αποκαλεί «Υιό Δαβίδ». Μπορεί να γνώριζε τι σήμαινε η φράση αυτή. Ότι ο Ιησούς ανήκε στη γενιά από την οποία θα σώζονταν ο λαός του Ισραήλ. Μπορεί και να ρώτησε και να της είπαν ότι έτσι τον προσφωνούσαν. Όμως η θέα του προσώπου του Κυρίου κάνει την ψυχή της να γεμίσει με πίστη και την οδηγεί στο να απευθύνει το αίτημά της προς Αυτόν χωρίς να υπολογίσει τίποτε, ούτε την ειδωλολατρική της ταυτότητα ούτε την απόρριψη που πιθανότατα θα υφίστατο από όσους συνόδευαν το Χριστό. Κραυγάζει. Και οι μαθητές του Χριστού αντιδρούν αμέσως, προτρέποντάς τον να την διώξει, για να απαλλαγούν από την επιμονή και την ένταση της φωνής της. «Απόλυσον αυτήν, ότι κράζει όπισθεν ημών» (Ματθ. 15, 23). Ο Χριστός όμως, δεν κάνει αυτό που αναμένουν οι άνθρωποι, αλλά ανοίγει διάλογο μαζί της. Η τρίτη ανατρεπτική στάση έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο Χριστός απευθύνεται στη Χαναναία. Αντί να την ρωτήσει για τη δοκιμασία της ή να την νουθετήσει ή να δείξει ευσπλαχνία, της απαντά με τέτοιο τρόπο που φαίνεται ότι την απορρίπτει. Της δείχνει ότι δεν θέλει να έχει σχέση με τους ειδωλολάτρες, αλλά μόνο με τους Ισραηλίτες. Φαίνεται να ικανοποιεί έτσι τους φανατικούς Ισραηλίτες που πιθανόν να ήταν στη συνοδεία του. Όμως εκείνη επιμένει. Και στην δεύτερη παράκληση, στην οποία το προσωνύμιο πλέον γίνεται «Κύριε», δεν μένει δηλαδή στο γενικό χαρακτηρισμό που περιέγραφε τι προσδοκούσαν οι Ισραηλίτες από το Χριστό, αλλά του δείχνει τι είναι για την ίδια ο Χριστός, «ο Κύριος και Θεός», και πάλι ο Χριστός αρνείται να την βοηθήσει και της μιλά περιφρονητικά, αποκαλώντας την «κυνάριον». Και βλέποντας την επιμονή, την εξυπνάδα και την ταπείνωσή της να αποδέχεται ακόμη και τον χαρακτηρισμό, αρκεί να χορτάσει κοντά Του την ευσπλαχνία και την αγάπη, ο Χριστός θαυμάζει την πίστη της και κάνει το θαύμα. Σκληρότητα, δοκιμασία της πίστης και αποδοχή του αιτήματος είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Χριστός αντιδρά, μη κάνοντας αυτό που θα περιμέναμε. Δεν μπαίνει ο Θεός στα ανθρώπινα καλούπια. Δεν κάνει όπως περιμένουν οι άνθρωποι. Δεν λειτουργεί με τα δικά μας κριτήρια. Δεν είναι ένας Θεός που αρκείται σ’ αυτούς που Τον ακολουθούν. Τολμά και βγαίνει από τα όρια του περιούσιου λαού. Τολμά και βγαίνει από τα συνηθισμένα, προκειμένου να κηρύξει μετάνοια και να δώσει ελπίδα και νόημα σε όλο τον κόσμο. Παράλληλα, δεν κάνει ό,τι ευχαριστεί τους δικούς Του. Δεν απολύει κανέναν που Τον αναζητά μόνο και μόνο γιατί δεν είναι όπως θέλουν όσοι νομίζουν ότι Τον γνωρίζουν και προσαρμόζουν το Ευαγγέλιο Του στον δικό τους τρόπο σκέψης. Αλλά και δεν βιάζεται πάντα να κάνει αυτό που οι άνθρωποι επιθυμούν. Να ικανοποιήσει τα αιτήματά τους, αλλά τους αφήνει να ανοίξουν αληθινά την καρδιά τους. Να επιμείνουν και να φανερώσουν πόσο πιστεύουν. Έχει τη δύναμη να εκπληρώσει τα πάντα. Αλλά θέλει και την συνέργεια του ανθρώπου. Ζητά την πίστη. Την δοκιμάζει. Ζητά την εξυπνάδα και το χάρισμα του ανθρώπου. Ζητά την μετάνοια και την ταπείνωσή του. Όχι γιατί ο Ίδιος ως Θεός έχει ανάγκη αυτά. Αλλά γιατί έτσι ο άνθρωπος μαθαίνει να εμπιστεύεται αληθινά, να μετανοεί για τον τρόπο της ζωής του και να συνειδητοποιεί την επίδραση του κακού και πώς μπορεί μέσα από την πίστη να την αποτινάξει. Η στάση του Χριστού είναι για εμάς τους χριστιανούς ένα μήνυμα υπέρβασης των πάγιων αντιλήψεων που έχουμε για Εκείνον και την πίστη. Είναι μία πρόκληση εξόδου μας από τα συνηθισμένα. Από την αίσθηση της αυτάρκειάς μας και την επανάπαυση ότι είμαστε υπεύθυνοι μόνο για την δική μας σωτηρία. Είναι μία πρόκληση να μην απορρίπτουμε, να μην απολύουμε κανέναν γιατί δεν φέρεται όπως εμείς πιστεύουμε ότι θα πρέπει να φέρεται. Είναι μία πρόκληση να μη βιαζόμαστε να κρίνουμε την σκέψη και τα έργα του Θεού, αλλά να επιμένουμε με την προσευχή, την αξιοποίηση των χαρισμάτων μας και την ταπεινότητα στο να βρισκόμαστε κοντά Του και να Τον αναγνωρίζουμε ως τον Κύριό μας. Ζούμε σε έναν κόσμο που όλα τα θέλει σύμφωνα με τα δικά του μέτρα, «εδώ και τώρα». Που δεν δίνει ευκαιρία σε όσους μπορεί να φαίνεται ότι είναι μακριά από το Θεό, όμως η ψυχή τους στη θέα του Προσώπου Του, όπως κι αν Αυτό εμφανίζεται, είτε δια της δοκιμασίας και της λύπης, είτε δια της αισθήσεως του κακού και της απογοητεύσεως από την κυριαρχία του επάνω μας, μετανοεί και αλλάζει, κρίνοντάς μας με την δύναμη της πίστης που επιδεικνύουν. Που παραμένει στην δική του αυτάρκεια, στην αίσθηση ότι είναι αρκετή η δική μας πρόοδος και δεν υπάρχει λόγος να βγαίνουμε από τα δικά μας μέτρα και όρια. Ζώντας λοιπόν σ’ έναν τέτοιο κόσμο, το παράδειγμα της Χαναναίας και η ανατρεπτική στάση του Χριστού μας καλούν να ξαναδούμε την χριστιανική μας αυτοσυνειδησία και αποστολή και να ελέγξουμε τον εαυτό μας για το πόσο και πώς πιστεύουμε. Και ο Κύριός μας θα μας δώσει τη δύναμη σε κάθε σταυρό και δοκιμασία της ζωής μας να Τον αναζητήσουμε και να γίνει και σε μας το θέλημά Του.

Κέρκυρα, 17 Φεβρουαρίου 2013

Πηγή: www.themistoklismourtzanos.blogspot.gr/2013/02/blog-post_15.html

ΠΑΤΗΡ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΡΟΟΥΖ: ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΕΚΟΙΜΗΜΕΝΟΥΣ;

Το ακόλουθο περιστατικό μας δείχνει πόσο σημαντική είναι η τέλεση μνημόσυνου στη Θεία Λειτουργία. Πριν την αφαίρεση των λειψάνων του Αγίου Θεοδοσίου του Τσερνίγκωφ (1896), ο φημισμένος Στάρετς Αλέξιος (1916), ιερομόναχος του Ερημητηρίου του Γκολοσεγιέφσκυ της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου, ο οποίος διεξήγαγε την ανακομιδή των λειψάνων, αποκαμωμένος καθώς καθόταν δίπλα στα λείψανα, λαγοκοιμήθηκε και είδε μπροστά του τον άγιο, ο οποίος του είπε: «Σ’ ευχαριστώ που κοπιάζεις για μένα και σε παρακαλώ θερμά, όταν τελέσεις τη θεία λειτουργία, να μνημονεύσεις τους γονείς μου» – και έδωσε τα ονόματά τους. «Πως μπορείς εσύ, Ω Άγιε, να ζητάς τις δικές μου προσευχές, όταν εσύ ο ίδιος στέκεσαι στον ουράνιο Θρόνο και ικετεύεις το Θεό να δωρίσει στους ανθρώπους το έλεός Του»; ρώτησε ο ιερομόναχος. «Ναι, αυτό είναι αλήθεια», απάντησε ο άγιος Θεοδόσιος, «αλλά η προσφορά στη θεία λειτουργία έχει περισσότερη δύναμη από την προσευχή μου». Έτσι λοιπόν, οι παννυχίδες και η κατ’ οίκον προσευχή για τους νεκρούς είναι ευεργετικές για την ψυχή τους, όπως εξάλλου είναι και οι εις μνήμην τους αγαθοεργίες, όπως ελεημοσύνες ή συνεισφορές στην εκκλησία. Όμως ιδιαιτέρως ευεργετική είναι η τέλεση μνημόσυνου στην Θεία Λειτουργία πολλές εμφανίσεις νεκρών και άλλα περιστατικά τα οποία έχουν σημειωθεί επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. Πολλοί άνθρωποι που πέθαναν εν μετανοία, αλλά που δεν μπόρεσαν να εκφράσουν έμπρακτα τη μετάνοιά τους όσο ζούσαν, ελευθερώθηκαν από τα μαρτύρια και βρήκαν ανάπαυση. Στην Εκκλησία πάντοτε προσφέρονται προσευχές υπέρ αναπαύσεως των νεκρών, και μάλιστα την ημέρα της Καθόδου του Αγίου Πνεύματος, στον εσπερινό της γονυκλισίας, υπάρχει μία ειδική ευχή «για τους ευρισκομένους στον άδη». Οι προσευχές της Εκκλησίας δεν μπορούν να σώσουν τον οιονδήποτε δεν επιθυμεί τη σωτηρία του, ή αυτόν που ποτέ δεν αγωνίστηκε ο ίδιος να την κατακτήσει κατά τη διάρκεια της ζωής του. Κατά μία έννοια, θα μπορούσε να πούμε ότι οι προσευχές της Εκκλησίας ή του κάθε χριστιανού ξεχωριστά για κάποιο νεκρό δεν προκύπτουν παρά ως αποτέλεσμα του τρόπου ζωής του: κανείς δεν θα προσευχόταν γι’ αυτόν εάν δεν είχε κάνει κάτι όσο ζούσε που να εμπνέει μία τέτοια προσευχή μετά το θάνατό του. Ο καθένας από εμάς που επιθυμεί να εκφράσει την αγάπη του για τους νεκρούς και να τους βοηθήσει ουσιαστικά, μπορεί να το επιτύχει προσευχόμενος υπέρ των ψυχών τους, και ειδικότερα μνημονεύοντας αυτούς στη Θεία Λειτουργία, όταν οι μερίδες που αποκόπτονται για ζώντες και νεκρούς αφήνονται να πέσουν μέσα στο Αίμα του Κυρίου με τις λέξεις: «Απόπλυνον Κύριε τα αμαρτήματα των ενθάδε μνημονευθέντων δούλων σου τω Αίματί σου τω Αγίω….». Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε καλύτερο ή σπουδαιότερο για τους κεκοιμημένους από το να προσευχόμαστε γι’ αυτούς, προσφέροντάς τους μνημόσυνο στη Θεία Λειτουργία. Το έχουν πάντα ανάγκη, ειδικά κατά τη διάρκεια εκείνων των σαράντα ημερών όπου η ψυχή του απελθόντος πορεύεται προς τις αιώνιες κατοικίες… Αξίζει λοιπόν να φροντίσουμε γι’ αυτούς που έφυγαν για τον άλλο κόσμο πριν από εμάς, προκειμένου να κάνουμε ο,τι μπορούμε για τις ψυχές τους, ενθυμούμενοι ότι: «Μακάριοι οι ελεήμονες, ότι αυτοί θα ελεηθούν».

Πηγή: Aπό το βιβλίο “Η ψυχή μετά τον Θάνατο” π. Σεραφείμ Ρόουζ Εκδόσεις: Μυριόβιβλος

Κυριακή 3 Φεβρουαρίου 2013

ΕΦΗΒΕΙΑ… ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΜΑΤΙΑ!

Πριν παντρευτώ είχα 6 θεωρίες για το πώς να μεγαλώσεις ένα παιδί.

Σήμερα έχω 6 παιδιά και καμία θεωρία.~John Wilmot
Συνηθίζουμε να εξετάζουμε την εφηβεία από την πλευρά των παιδιών και σοφά πράττουμε, αφού αυτήν την κρίσιμη περίοδο μας χρειάζονται όσο ποτέ άλλοτε! Οι αλλαγές που γίνονται στο σώμα τους, στο μυαλό τους και τη ψυχή τους είναι πολλές και γρήγορες. Οι αλλαγές αυτές, ανάλογα με τη φάση της εφηβείας που βρίσκεται το παιδί γίνονται δύσκολα αντιληπτές (π.χ μια αρχικά μικρή απόσυρση του παιδιού , που προτιμά να περνά χρόνο μόνο του) ή γίνονται «χτυπητά» ορατές μέσα από ένα τεταμένο κλίμα επικοινωνίας και συγκρούσεων (όπου το παιδί ψάχνοντας να βρει την ταυτότητα του γίνεται εριστικό, επιθετικό ή και δύστροπο). Τι γίνεται όμως από την πλευρά των γονέων; Πως νοιώθουν οι γονείς όταν τα παιδιά τους μπαίνουν στην εφηβεία; Πως νοιώθει όταν βλέπει το μικρό γλυκό του κοριτσάκι/αγοράκι να μετατρέπετε σε νεαρό/νεαρή έφηβο/η; Τι αισθάνεται ένας γονιός που από εκεί που ήταν το «κέντρο του κόσμου» και «η καλύτερη μανούλα» ξαφνικά αρχίζει και λαμβάνει μηνύματα του τύπου: «Και τι ξέρεις εσύ»; Και τι γίνεται τις στιγμές που κάποιοι γονείς νοιώθουν (αλλά ίσως διστάζουν αν παραδεχθούν) ότι «αντιπαθούν» το παιδί τους; Πολλά, ποίκιλα, αντιφατικά τα όσα νοιώθει ένας γονιός στη φάση της εφηβείας. Κοιτάμε λοιπόν και το δικό μας «κομμάτι», τη δική μας ζωή και τις δικές μας ανάγκες; Πράττουμε άραγε το ίδιο σοφά και για τον εαυτό μας; Αναμφισβήτητα, η εφηβεία είναι μεταξύ των άλλων μια περίοδος απώλειας. Τα παιδιά «χάνουν» τα παιδικά τους χαρακτηριστικά, τα παιδικά παιχνίδια, τις παιδικές συμπεριφορές ακόμα και τους παιδικούς τους φίλους. Από την άλλη πλευρά οι γονείς χάνουν ακριβώς τα ίδια πράγματα! Πολλοί αισθάνονται μπερδεμένοι και θυμωμένοι γιατί ενώ φυσιολογικά και με τη λογική γνωρίζουν ότι τα παιδιά μεγαλώνουν, η διαδικασία αυτή είναι οδυνηρή και επίπονη. Δεν ξέρουν πώς να μιλήσουν (τι να πω; και αν πω κάτι που δεν πρέπει;), δεν ξέρουν πώς να εκφράσουν τα συναισθήματά τους (τα δικά μου συναισθήματα δεν έχουν σημασία, του παιδιού μου έχουν), δεν ξέρουν καν, αν πρέπει ή όχι να αγκαλιάσουν το παιδί τους (μήπως δεν κάνει τώρα που μεγαλώνει); Κάποιοι άλλοι ίσως να βιώνουν μια προσωπική κρίση, παράλληλη με την εφηβεία των παιδιών. Μήπως είναι κάποιο διαζύγιο; Μήπως κάποια θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου; Μήπως κάποιοι μπαίνουν στα 40 ή πλησιάζουν τα 50 χρόνια; Οικονομικά προβλήματα; Κάποια αλλαγή στην εργασία; Πως είναι δυνατόν ένας γονιός να κρατήσει ισορροπίες ανάμεσα στον εαυτό του και το παιδί του; Με έναν συμβολικό τρόπο, ο ομφάλιος λώρος, θα χρειαστεί να κοπεί ξανά. Είναι ευθύνη του γονέα να κόψει τον ομφάλιο λώρο για να δώσει στο παιδί του τη δυνατότητα να «αναπνεύσει» με τις δικές του δυνάμεις. Και παράλληλα ο γονιός καλείται να μην «κρατά τη δική του ανάσα» γιατί αλλιώς θα σκάσει! Τι να κάνουμε λοιπόν; Ας δούμε μία λίστα με απλά πράγματα που μπορεί να κάνει κάποιος γονιός ώστε να βοηθηθεί σε αυτήν την περίοδο: Αναγνωρίστε το γεγονός ότι το παιδί σας μεγαλώνει και αλλάζει. Αναγνωρίστε το γεγονός ότι μεγαλώνετε και αλλάζετε και εσείς! Βοηθήστε το παιδί σας, με όποιες πληροφορίες μπορείτε, να κατανοήσει την περίοδο της εφηβείας. Βοηθήστε τον εαυτό σας, με όποιες πληροφορίες μπορείτε, να κατανοήσετε τη φάση την οποία περνάτε! Παροτρύνετε το παιδί να ζητά βοήθεια όταν τη χρειάζεται. Ζητήστε βοήθεια όταν νοιώθετε ότι τη χρειάζεστε! Βοηθήστε το παιδί σας να καταλάβει ότι τα αντιφατικά συναισθήματα, η σύγχυση και οι εντάσεις είναι μέρος της φυσιολογικής εφηβείας. Βοηθήστε τον εαυτό σας να καταλάβει ότι τα αντιφατικά συναισθήματα, η σύγχυση και οι εντάσεις είναι μέρος της φυσιολογικής εφηβείας! Παροτρύνετε το παιδί σας να διασκεδάσει και να κάνει καινούριους φίλους! Διασκεδάστε και κάντε φίλους! Η λίστα είναι φυσικά ατελείωτη! Με λίγα λόγια, αυτό που προτείνετε εσείς στα παιδιά σας , κάντε πρώτα οι ίδιοι! Η εφηβεία είναι μια περίοδος αλλαγών και για τις δύο πλευρές. Η ζυγαριά θα έρθεισε ισορροπία τη στιγμή που θα φροντίσουμε τον εαυτό μας με το ίδιο πάθος που θέλουμε να φροντίσουμε τα παιδιά μας. Ένας γονιός που φροντίζει τον εαυτό του και τις ανάγκες του, ένας ενημερωμένοςγονιός, ένας γονιός που διασκεδάζει , που δίνει φροντίζει και τους υπόλοιπους τομείς της ζωής του (τη δουλειά τους, τους φίλους του, τα χόμπι του κ.α) είναι ένα γονιός που μπορεί να ανταπεξέλθει πολύ καλύτερα στις όποιες αλλαγές προκύψουν στη ζωή του αλλά και στη ζωή του παιδιού του.

Νάνσυ Ψημενάτου
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Τηλ. 6972.076.562

Πηγή: www.understanding-self.gr